- ISTHMUS
- ISTHMUStractusest terrae angustus, per quem ex lata terrae parte in aliam talem venitur: Hic multiplex. 1. Peloponnesi, qui et Corinthiacus, quo Peloponnesus reliquae Graeciae connectitur, 40. stad. inter sinum Corinth. ad Occas. et Saronicum ad Ort. patens, quem Nero perfodere frustra tentavit, unde Proverb, Isthmumfodere. Non primus autem Nero hanc insaniam insanivit. Clara res ex Herod. Strab. Philostrato, Luciano et Paus. cuius vere pia vox de hac re, quam adscripsisse, pretium sit operae: Ο῞ντω Καλεπὸν ἀνςθρώπῳ τὰ ςθεῖα βιάσαςθαι. Vide Paul. Aemil. in Car. Mag. sub fin. l. 2. Huiust Isthmi meminit Lucan. Civ. Bell. l. 1. v. 100. et seqq.—— Qualiter undasQui secat, et geminum gracilis mare separat IsthmosNec patitur conferre fretum: si terra recedat,Ionium Aegaeo frangat mare:Sil. Ital Punic, Bell. l. 14. v. 52. l. 15. v. 154. et seqq.Ut cum saeva fretis immisit pralia Corus,Isthmon curvatâ sublime suberigit unda,Et spumante ruens per saxa gementia fluctuIonium Aegaeo miscet mare,Plin. l. 4. c. 4. Strabo l. 1. p. 54. et 59. P. Mela l. 2. c. 2. Horod. l. 6. c. 36. Vide Fungerum in Isthmus. 2. Chersonesi Thraciae, uterque Hexamili, Nigro, et Volat. 3. Aegypti inter mare Mediterr. ubi Pelusium, et sin. Arabicum, ubi urbs Heroum, Dorsum Arabiae Ptol. dictus. Sur vulgo, trste Goropio, quo Aegyptus Palaestinae et Arabiae Petraeae iungitur. 4. Tauricae Chersonesi, de quo Xen. et Ptol. Zucala, teste Iosepho Barbaro, quo Taurica Sarmatiae continenti copulatur. 5. Acanthaeus, in Macedonia, cui Athon mont. continenti iungit, a Xerxe, teste Aeliano, perfossus. 6. Italiae, inter sinum Scylletium, et Hipponiatem. Ferr. In parte Bor. Calabriae ulter. Magino et aliis, est tantum 20. mill. ab Ortu in Occas. prope Squillacium. 7. Asiae, inter Tarsum et Amisum. 8. Graeciae inter sinus Crissaeum et Oetaeum, ubi Thermopylae. 9. Panamensis. inter Americam Sept. et Mer. Baudr. est tractus Americae, quo America Sept. iungitur Mer. leuc. Hisp. 17. a Bor. in Mer. nempe a Portu belo ad Panamam urb. Totus tractus extenditur etiam ab Ortu in Occ. per 30. leuc. dicitur que propriè Tierra Firma, estque sub Hispan. Ceterum, Plin. l. 4. c. 4. de Isthmo Corinthiaco, Lecheaehinc, inquit, Cencheae illinc. angustiarum termini, longo et ancipitinavium ambitu, quas magnitudo plausiris transvehi prohibet: quam ob causam perfoderenavigabili alveo angustias tentavêre, Demetrius Rex. Dictator Caesar, C. Princeps. Domitius Nero, infausio--incepto. Adde Cnidios, aliosque iis antiquiores ex Paus. Corinthiacis, et Herod. Sed et de Iudaeis captivis, post eversam Hierosolymam, ad id operis destinatis, an a Vesp. an a tito, aliquid legimus. Movit eos omnes Plin. ibid. Maxima inde utilitas ad commercia maritima, indeque generatim ad omnia perventura, si petfici negotium potuisset, Unde hodieque id tentatum a Turcis, sed non meliore successu, monet Auctor Anon. Hist. Orb. Terr. c. 3. ubi de Hydrographia. Pergit autem idem ut supra Medio hoc intervallo, quod Isthmon appeilavimus, applicata colli habitatur colonia Corinthus, antea Ephyra dicta, sexagenis ab utroque litore stadiis, è summa sua arce, quae vocatur Acrocorinthus, inqua fons Pirens, diversaduo maria prospectans. Porro, ubi maximè angustus est (4. solum aut 5. mill. cum propius Corinthium 6. impleat. Examiglia inde hodie dictus) murum dexêrunt olim Peloponnesii, ad transitum hunc facilius defendendum. Quem cum tempore collapsum refe. cêre Veneti, cum Peloponneso, potitentur: hodie nil nisi rudera quaedam eius visere est etc. Vide Cael. Rhodig. Antiqq. Lect. l. 21. c. 19. Casp. Barth. Animadv. ad Stat. passim, inprimis ad illud l. 4. Sylv. 3. v. 59.His parutis (Lechiae nisi vetavent)Inous freta miscuisset Isthmos:Iac. Spon. Itin. Part. 2. p. 239. Alios: ut et infra aliquid in voce Lechaeum.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.